Alpha Bank: Τροχοπέδη στην ανάκαμψη οι υψηλοί φόροι και η αβεβαιότητα

Μπορεί τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ και του ΙΟΒΕ να επιβεβαιώνουν την θετική προοπτική που διαμορφώνεται για την εξέλιξη της επενδυτικής δαπάνης καθώς ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών προσεγγίζει το μέσο επίπεδο της περιόδου 2000-2016, μετά την περυσινή κατάρρευσή του, ωστόσο η ιδιωτική δαπάνη δεν μπορεί να υποστηρίξει την ανάκαμψη.

Ειδικότερα, όπως αναφέρει στην εβδομαδιαία έκθεσή της η Alpha Bank,  η ιδιωτική κατανάλωση δεν δύναται να υποστηρίξει την ανάκαμψη, τουλάχιστον σε βραχύ χρονικό ορίζοντα (εξέλιξη που επιβεβαιώνεται και από την πτώση του όγκου των λιανικών πωλήσεων), ως αποτέλεσμα της χαμηλής ροπής προς κατανάλωση των νοικοκυριών λόγω του αυξημένου φορολογικού βάρους και της αβεβαιότητας αναφορικά με τα μελλοντικά τους εισοδήματα.

Όσον αφορά στο τρίτο σκέλος του Ακαθαρίστου Εγχωρίου Προϊόντος, σημειώνεται η εξασθένιση της συμβολής της εξαγωγικής δραστηριότητας στο δεύτερο τρίμηνο του 2016 καθώς η μείωση των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών υπερκέρασε την πτώση των εισαγωγών.

Ειδικότερα, το ΑΕΠ μειώθηκε κατά 0,9% σε ετήσια βάση στο δεύτερο τρίμηνο 2016, ενώ αυξήθηκε κατά 0,2% σε τριμηνιαία βάση. Όπως αποτυπώνεται στο Γράφημα 2, οι επενδύσεις αυξήθηκαν κατά 7,0% σε ετήσια βάση στο δεύτερο τρίμηνο του 2016 και συνέβαλαν θετικά στο ΑΕΠ κατά 0,8 εκατοστιαίες μονάδες. Τη μεγαλύτερη θετική συνεισφορά στο ΑΕΠ είχε επίσης, η συσσώρευση των αποθεμάτων (+1,2 εκατοστιαίες μονάδες), η οποία εξηγείται σε κάποιο βαθμό από την αύξηση της μεταποιητικής παραγωγής που παρατηρείται στο δεύτερο τρίμηνο του 2016 (+4,3% σε ετήσια βάση) και την ταυτόχρονη πτώση του δείκτη κύκλου εργασιών στη μεταποίηση (-12,4%).

Σημειώνεται ότι οι επενδύσεις συνολικά έχουν συρρικνωθεί κατά την διάρκεια της κρίσεως και πλέον αποτελούν πολύ μικρό ποσοστό της οικονομικής δραστηριότητας. Όπως παρατηρείται στο Γράφημα 2 που παρουσιάζεται διαχρονικά η συμβολή των επιμέρους συνιστωσών του ΑΕΠ, οι επενδύσεις αποτελούσαν τον πλέον αρνητικό παράγοντα της εξελίξεώς του στην περίοδο 2011-2016. Η τελευταία φορά που υπήρξε ορατή αύξηση των επενδύσεων ήταν στο τέλος του 2014, η οποία ανεκόπη από το δεύτερο τρίμηνο του 2015 (Γράφημα 2). Η αύξηση των επενδύσεων στο δεύτερο τρίμηνο του 2016 αποδίδεται στην αύξηση των επενδύσεων εξαιρουμένων των κατοικιών, αφού οι τελευταίες συνεχίζουν να σημειώνουν μεγάλη μείωση (-23,5% σε ετήσια βάση). Ειδικότερα σημειώνεται η αύξηση επενδύσεων σε μεταφορικό εξοπλισμό και οπλικά συστήματα κατά 31,9% σε ετήσια βάση στο τρίμηνο αυτό.

Όσον αφορά στην ιδιωτική κατανάλωση, παρατηρείται επιτάχυνση της πτώσεως της καταναλωτικής δαπάνης κατά 1,7% σε ετήσια βάση στο δεύτερο τρίμηνο του 2016, από -1,0% στο πρώτο τρίμηνο 2016 που συμβαδίζει με την έντονη πτωτική πορεία του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης (Q2 2016: -71,2, Q1 2016: -67,5). Επιπλέον, σημειώνεται η περαιτέρω επιδείνωση του δείκτη τον Αύγουστο στο -70,1, έναντι -69,2 τον Ιούλιο του 2016. Η περιορισμένη αύξηση της απασχολήσεως και η πτώση του αριθμού των ανέργων που οδηγεί σε μικρή υποχώρηση του ποσοστού ανεργίας δεν είναι ικανή από μόνη της να ενισχύσει την κατανάλωση των νοικοκυριών

Τέλος, αναφορικά με τον εξωτερικό τομέα, σημειώνεται η αρνητική συμβολή του στο ΑΕΠ στο δεύτερο τρίμηνο του 2016 κατά 1,1 εκατοστιαίες μονάδες, λόγω μειώσεως των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών κατά 11,4% και των αντίστοιχων εισαγωγών κατά 7,1%.  Η δυνατότητα ανακάμψεως των εξαγωγών αγαθών εμφανίζεται περιορισμένη εξαιτίας των δυσχερειών που αντιμετωπίζουν οι εξαγωγικές επιχειρήσεις εξαιτίας των κεφαλαιακών ελέγχων αλλά και της περαιτέρω συσσωρεύσεως των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου που παρατηρήθηκε στο πρώτο εξάμηνο του έτους. Αναμένονται, ωστόσο, θετικές προοπτικές στον τουρισμό για ακόμη μια χρονιά ως αποτέλεσμα της αυξήσεως των κρατήσεων τελευταίας στιγμής τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, οι οποίες επηρεάσθηκαν θετικά από την πτώση των αφίξεων τουριστών στη Τουρκία.

Η ενίσχυση του τουρισμού στο δεύτερο εξάμηνο του έτους αναμένεται να αντιστρέψει σε κάποιο βαθμό, την πτώση των εξαγωγών υπηρεσιών που σημειώθηκε στο δεύτερο τρίμηνο (-26,5% σε ετήσια βάση), η οποία, ωστόσο, οφείλεται κυρίως στη μείωση των εξαγωγών πλοίων.